25 January 2020

ಚರಗ - ರೈತರ ಹಬ್ಬ


ನಮ್ಮ ದೇಶ ಭಾರತ ಎಂದು ಹೇಳಲು ತುಂಬಾ ಹೆಮ್ಮೆ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಮ್ಮೆಗೆ ಕಾರಣವಾದ ವಿಷಯಗಳು ಹಲವು. ಭಾರತದ ಸಂಕೃತಿ, ಕಲೆ, ಸಂಪ್ರದಾಯ, ಇತಿಹಾಸ, ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸೌಂದರ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿ ಜನರ ಮನಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಹಳೆ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಜೀವಂತವಾಗಿರುವ ಅನೇಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಭಾರತದ ಹಿರಿಮೆಯನ್ನು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸಿವೆ. ಭಾರತದ ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯ ತನ್ನದೇ ಆದ ವೈಶಿಷ್ಟಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಭಾಷೆ ಚಂದ, ಹಬ್ಬಗಳ ಆಚರಣೆ ಚಂದ. ನಮ್ಮ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಂತೂ  ಹಬ್ಬಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನ ಮಾನ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಣ್ಣ ಆಚರಣೆಯೂ ಹಬ್ಬವಾಗೇ ಕಾಣುತ್ತದೆ.  
ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಹಿನ್ನಲೆಯನ್ನು ಕೊಡಲು ಕಾರಣ, ನಾವು ಮೊನ್ನೆ ಆಚರಿಸಿದ ಹಬ್ಬ ಚರಗ. ಅನ್ನದಾತೆಯಾದ ಭೂದೇವಿಗೆ ನಮನ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆ. 

ಹಬ್ಬದ  ಹಿನ್ನಲೆ:
------------------
 ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರೈತರು ತಾವು ನಂಬಿದ ಭೂಮಿಗೆ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ವಿಶೇಷ ಹಬ್ಬ. ಎಳ್ಳ ಅಮವಾಸ್ಯೆ ದಿನದಂದು ರೈತರು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಸಹಿತ, ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಅಡುಗೆಮಾಡಿ, ಎತ್ತಿನಗಾಡಿಯಲ್ಲೊ, ಟ್ಯಾಕ್ಟರ್ನಲ್ಲೋ ತಮ್ಮ  ಹೊಲಕ್ಕೆ  ಅತೀ ಸಂಭ್ರಮದಿಂದ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮಣ್ಣಿನ ಹೆಂಟೆಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ಐದು ಪಾಂಡವರನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ, ತಾವು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಆಡುಗೆಯನ್ನು ನೈವೇದ್ಯ ಮಾಡಿ, ಅದನ್ನು ಒಂದು ತಗ್ಗಿನಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ ಮುಚ್ಚುತ್ತಾರೆ. ತದನಂತರ ಹೊಲದ ತುಂಬಾ ತಿರುಗಾಡಿ "ಹುಲ್ಲಿ ಹುಲ್ಲಿಗೋ, ಚಲ್ಲಿ ಚಲ್ಲಿಗೋ" ಎಂದು ಕೂಗುತ್ತ  ಆಡುಗೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ಪಸರಿಸುವಂತೆ ಭೂಸಮರ್ಪಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ  ಹಿನ್ನಲೆಯೂ ಉಂಟು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರೈತರು ಹಿಂಗಾರೆ ಬೆಳೆಯನ್ನು[ ಕಡಲೆ, ಜೋಳ ] ಬೆಳೆದಿರುತ್ತಾರೆ. ಚಳಿ ಸರಿದು, ಬಿಸಿಲು ಆವರಿಸುವ ಸಮಯವಿದು. ಉಷ್ಣ ಹೆಚ್ಚಿದಂತೆ ಕ್ರಿಮಿ ಕೀಟಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ, ಇವುಗಳು ಹೊಲದ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುತ್ತವೆ. ರೈತರು ಚರಗದಲ್ಲಿ ಚೆಲ್ಲಿದ ಆಹಾರವನ್ನು ಕಂಡು ಹಕ್ಕಿಗಳು, ಅದನ್ನು ತಿನ್ನಲು ಕೆಳಗಿಳಿದಾಗ, ಬೆಳೆಗೆ ಅಂಟಿದ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯನ್ನು ಹುಳುಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಮಾಡುತ್ತವೆ. ಬೆಳೆ ಸಂಮೃದ್ದವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ರೈತನ ಮನ ತಣಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಈ ಹಬ್ಬ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ  ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹಿನ್ನಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. 

12 January 2020

ಹಳೆ ದಾರಿ , ಹೊಸ ಅನುಭವ

Image result for gadag railway station


ಬದುಕಿನ ಚಿತ್ರಣದಲಿ ಹೊಸ ಬಣ್ಣದ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಮೂಡಿಸುವ ಭಾಗಗಳೆಂದರೆ ಪ್ರಯಾಣದ ದಿನಗಳು.ಇಂತಹ ದಿನಗಳು ಬದುಕಿಕೆ ಹೊಸ ಪ್ರೇರಣೆ,ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ.ಕೆಲವೊಬ್ಬರ ಜೀವನ ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ಮುಗಿದುಬಿಡುತ್ತದೆ.ಮೆಟ್ರೊ ಸಿಟಿ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಜನರ ಜೀವನ ಪ್ರಯಾಣದಿಂದಲೆ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ.
           ಪ್ರಯಾಣದ ನಿಜ ಅನುಭವ ಪಡೆಯಬೇಕಾದರೆ ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣ ಹೊಸ ಜೀವನ-ಪರಿಚಯದೊಂದಿಗೆ ಬದುಕಿನ ಬಂಡಿಗೆ ನವತಿಳಿಯನ್ನು ಬಡಿಸುತ್ತದೆ.ನಮ್ಮ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನಾರಿಸಿದರೆ ಹರಿಪ್ರಿಯಾ ಎಕ್ಸಪ್ರೆಸ್,ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ ಪ್ಯಸೆಂಜರ,ಸೊಲ್ಲಪುರ ಎಕ್ಸಪ್ರೆಸ್ಸ್ ಇತರೆ ರೈಲುಗಳು ಇಲ್ಲಿಯ ಜೀವನ ಶೈಲಿಗೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ.
        ಸೊಲ್ಲಪುರ ಎಕ್ಸಪ್ರೆಸ್ಸ್ ,ಇದು   ಸೊಲ್ಲಾಪುರ,ಇಂಡಿ,ಬಿಜಾಪುರ್,ಬಾಗಲಕೊಟೆ ,ಗದಗ,ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ ಮತ್ತಿತರೆ ಸ್ಠಳಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ,ತನ್ನ ಮಡಿಲ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ದಡ ಸೇರಿಸಿ ತನ್ನದೆ ಆದ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ “”ಕ್ಞೂಂಂ ಂ ” ಎಂದು ವಿದಾಯ ಹೇಳುತ್ತದೆ.ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಆ ಮಕ್ಕಳ ಮಾತು, ಆಟ, ಪೀಕಲಾಟ, ಜಗಲಾಟ ಎಲ್ಲವು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಮುನ್ನುಡಿಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕುತ್ತವೆ.ಮೊದಲೆ ಹೇಳಿದಂತೆ ಇದು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಮಂದಿಯನ್ನೊಳಗೊಂಡ ರೈಲು,ನಮ್ಮಕಡೆ ಮಂದಿ ಮಾತಿನಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಖಡಕು, ಆದರೆ  ಮನದಾಳ ಪ್ರೀತಿ,ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಕರುಣೆಯಲಿ ಇವರ ಮೀರಿಸುವವರಿಲ್ಲ.

ನನ್ನಪ್ಪಾಜಿ


ದಣಿವರಿಯದ ದಣಿ ನೀ ಧನಪಾಲಕ

ಆಡಂಭರ ಜೀವನ ತೊರೆದು, ಸರಳ ಜೀವನದಾಯಕ
ಸದಾ ಚಿಲುಮೆಯ ಬುಗ್ಗೆ ನಿನ್ನಲಿ ಹಸನ್ಮುಖ
ನೀ ಬೇಡುವರ ಪಾಲಿಗೆ ನಿತ್ಯ ಫಲದಾಯಕ……

ಕಲಿವ ಮಕ್ಕಳ ಆಸಕ್ತಿ  ನೋಡಿ ನೀ ಹಿಗ್ಗುವೆ
ದಲಿತರ ಕಂಡರೆ ತುಂಬು ಹೃದಯದಿ ಕುಗ್ಗುವೆ
ಕೆಲಸದ ಗದ್ದಲಲಿ ಮರೆಮಾಚುವುದು ನಿನ್ನ ಹಸಿವೆ
ನಿನ್ನೆದೆಯಾಳ ಪ್ರೀತಿಯ ಮಹಾ ಸಾಗರವೆ

ಬಲು ನಿಖರ ನೀ ನಡೆಸುವ ವ್ಯವಹಾರ
ತಲೆಬಾಗುವನು ನಿನ್ನ ಜಾಣತನಕೆ ಭ್ರಷ್ಟ ಬಂಡಕೋರ
ಮೈಗಂಟಿದ ಕವಚ ನಿನ್ನಲಿ ಆಚಾರ ವಿಚಾರ
ನೀ ನಯವಿನಯದಲಿ ದೊಡ್ಡ ಸಾಹುಕಾರ…

ಸಿರಿಯ ನಗರಿಯಲಿ ತೆಳೆದೆ ಬಡ ಜೀವನ
ನಿನ್ನಾದರ್ಶಗಳು ನಮ್ಮ ಬಾಳಿಗೆ ಸಂಜೀವನ
ನೀ ರಚಿಸಿದೆ ನಮಗಾಗಿ ಬಾಳಬಂಡಿಹೂಡುವ ಕವನ
ನಿನ್ನ ನೆರಳಲಿ ನಮ್ಮ ಜೀವನ ಸದಾ ಪಾವನ….. 

05 January 2020

ಅಲ್ಲಿರುವುದು ನಮ್ಮನೆ ಇಲ್ಲಿ ಬಂದೆ ಸುಮ್ಮನೆ….

 
 ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಓದಿ, ಮನದಲಿ ಸಾವಿರ ಆಸೆಗಳ ಬುತ್ತಿ ಕಟ್ಟಿ ,ಮನೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹಾಸ್ಟೆಲ ಸೇರಿ ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಡುವ ಸಾವಿರಾರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ಸಾರ್ಥಕ ಬದುಕ ಜೀವಿಸುವ ಕನಸು ಕಾಣುತ್ತಾರೆ.ಮೊದ-ಮೊದಲು ಎಲ್ಲವು ಹೊಸದು,ತಂದೆ-ತಾಯಿಯ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಹಾಯಾಗಿ ಬೆಳದ ಹೆಣ್ಣು-ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹೊರ ಪ್ರಪಂಚದ ಜ್ಞಾನ ಕಡಿಮೆ.ಇನ್ನು ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಮ್ಮ ಜೀವನ ಹಾಸ್ಟೆಲನಲ್ಲಿ ಎಂದುಕೊಂಡು  ಹೊಸ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಸ ಗೆಳತಿಯರೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆಯುತ್ತಾ ಮನೆಯವರಿಂದ ದೂರ ಇರುವ ನೋವನ್ನು  ಸ್ನೇಹದಲ್ಲಿ ಮರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಹೊಸದರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವು ಸೋಜಿಗ, ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬೇಗನೆ ಎದ್ದು ,ಬಾತರೂಮ ಮುಂದೆ ಬಕೆಟ್ ಇಟ್ಟು ಕ್ಯೂನಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಸ್ನಾನಮಾಡಿ ತಡವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಚಡಪಡಿಸಿ ಸ್ವಲ ಟಿಫಿನ ಮಾಡಿ ಗೆಳತಿಯರೊಂದಿಗೆ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ.ಮದ್ಯಾಹ್ನ ಊಟಕ್ಕೆಂದು ಮತ್ತೆ ಹಾಸ್ಟೆಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಾರೆ.ಕೈಯಲ್ಲಿ ಪ್ಲೇಟು ಹಿಡಿದು ಚಪಾತಿಗಾಗಿ ಕ್ಯೂ ಹಚ್ಚುತ್ತಾರೆ.ಸರದಿ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಿಂತಾಗ ಏನೋ ಮುಜುಗರ ಎಲ್ಲರೂ ತನ್ನನೆ ನೋಡುತ್ತಿರುವರೆನೋ ಎಂಬ ಭಾವ.ಚಪಾತಿ ಸಿಕ್ಕ ನಂತರ ಪಲ್ಲವನ್ನು ಬಡೆಸಿಕೊಂಡು ಮನೆಯಿಂದ ತಂದ ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿ-ಚಟ್ನಿಯ ಜೊತೆ ಊಟವನ್ನು ಸವಿಯುತ್ತಾ ,ಅಡುಗೆ ಮಾಡಿದ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಕಮೆಂಟ್ ಕೊಡುತ್ತಾ ಊಟ ಮುಗಿಸುತ್ತರೆ.

01 January 2020

ಎರಡು ಸೊನ್ನೆ ಎರಡು ಎರಡು 😮


ಶೀರ್ಷಿಕೆ ನೋಡಿ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಬಹುದು, ಒಂದು ನಿಮಿಷ ಯೋಚಿಸಲೂಬಹುದು ಅಲ್ಲವೇ !!

ತಿಳಿದವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ- ತಮ್ಮ,,,  ಬಾಳೊಂದು ಲೆಕ್ಕ, ಅದ ಅರಿ ನೀ ಪಕ್ಕಾ. ಕೂಡು- ಕಳೆ , ಗುಣಾಕಾರ - ಭಾಗಾಕಾರ ಎಲ್ಲದರ ಮೊತ್ತ ಸರಿಯಾಗಿರಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ಲೆಕ್ಕದ ವಿಚಾರ ಏಕೆ ಬಂತೆಂದರೆ, ಈ ಮೇಲಿನ ಎರಡು - ಸೊನ್ನೆಗಳು ನಾ-ಹೆಚ್ಚು, ನೀ-ಕಡಿಮೆ ಎಂದು ತಾರತಮ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. ಜವಾಬ್ದಾರಿವಹಿಸಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಎರಡರ ಗುಣ, ಆಲಸಿಯಾಗಿರುವುದು ಸೊನ್ನೆಯ ಗುಣ. ಯಾವುದಕ್ಕಾಗಿ ಈ  ಜಗಳ ಎಂದು ತಿಳಿದಾಗ, ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಗುವಾಗ ಸೊನ್ನೆ ತನ್ನ ಹಿಂದೆ ಬರಬೇಕು ಎಂಬುದು ಎರಡರ ವಾದ. ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ನಾ ಸಾಲಿನ ಮುಂದಿರಬೇಕು ಎಂಬುದು ಸೊನ್ನೆಯ ವಾದ. ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಉತ್ತರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಎರಡು ಮತ್ತು ಸೊನ್ನೆ ತಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತನ್ನು ಕರೆದರು. ಎರಡರ ಸ್ನೇಹಿತ ಎರಡು, ಸೊನ್ನೆಯ ಸ್ನೇಹಿತ ಸೊನ್ನೆ. ನಾಲ್ವರು ಸೇರಿ ಸಂಖ್ಯಾಪಂಡಿತನ ಹತ್ತಿರ ಹೋದರು, ಅವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸಮಸ್ಯೆಯ ವಿಚಾರ ತಿಳಿಸಿದರು. ಸಂಖ್ಯಾಪಂಡಿತ ನಕ್ಕು ಹೀಗೆಂದರು. 

ಜೀವನ ಸಾಗುತಿರೆ'